در سال 1386، آزمایشگاه بیومارکر و پروتئومیکس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شیراز، در راستای درک بهتر از پروتئین­هایی که در سرطان نقش دارند، تاسیس گردید. پروتئومیکس، در واقع علم بررسی پروتئین­ها به ­طور همزمان ­ در یک سلول یا بافت، در یک مقیاس بزرگ و بررسی تغییرات آن در شرایط مختلف می­باشد. برخلاف ژنوم که تقریبا در همه سلول­های فرد ثابت است، پرتئوم ، از سلولی به سلول دیگر بسته به شرایط محیط، متفاوت می­باشد. از آنجایی که پروتئین­ها نقش مهمی در حیات یک جاندارایفا می­کنند، پروتئومیکس ابزاری سودمند در جهت معرفی و شناسایی پروتئین ها و  بیومارکرها که مولکول­های طلایی در تشخیص، انتخاب داروی موثر، طراحی واکسن و غربالگری هستند، می­باشد. معرفی داروهای جدید و واکسن­های موثر برای بیماری­ها و بخصوص سرطان و همچنین جلوگیری از پیشرفت بیماری­ها، از اهداف اصلی و امیدوارکننده مطالعات پروتئومیکس می­باشد.

در دهه ی گذشته، پروتئومیکس به طور گسترده­ای در راستای معرفی آنتی ژن ­های مرتبط با تومور که در برخی موارد به عنوان ایمنوژن­های القاء کننده تولید اتوآنتی بادی­هاعمل می کنند، در بیماران سرطانی، مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا، تکنیک ایمنوپروتئومیکس کمک بزرگی به شناسایی و معرفی آنتی­ژن­های مرتبط با تومور کرده است. مارکرهای جدید منتخب، که توسط پروتئومیکس با کارایی بالا کشف و معرفی می شوند، اغلب نیاز به تایید بیشتر توسط روش­های متعددی مانند الیزا، وسترن بلات و IHC دارند. اهداف اصلی پروژه های آزمایشگاه­ پروتئومیکس و بیومارکر سرطان، شناسایی، تایید و تصدیق پروتئین­های با بیان متفاوت در نمونه­های گرفته شده از بیماران و همچنین شناسایی آنتی ژن­های توموری واکنش دهنده با اتوآنتی بادی­های سرم می باشد. هدف دیگر آزمایشگاه پروتئومیکس و بیومارکر سرطان، شناسایی تغییرات سلولی و مولکولی (غالبا پروتئین­ها)، در پاسخ به داروهای ضد سرطان در مدل­های موشی مبتلا به سرطان پستان و سرطان کلون که عمدتا در همین آزمایشگاه از طریق تزریق سل لاین در آن ها تومور ایجاد شده، می باشد. چندین مطالعه در زمینه شناسایی پروتئین ها در تومورهای خوش خیم و بدخیم غدد بزاقی، سرطان پانکراس و سرطان پستان در این آزمایشگاه انجام شده و نتایج آن چاپ گردیده است. در  یک همکاری بین المللی در جهت فهرست کردن لیست همه پروتئین­های انسانی همراه با شناسایی عملکرد و برهمکنش­هایی که بین پروتئین­ها برقرار است، در حال هماهنگی با HUPO می­باشد.

آخرین مقالات

1. Saffarian A, Tarokh A, Haghshenas MR, Taghipour M, Chenari N, Ghaderi A, et al. Proteomics Study of Mesenchymal Stem Cell-Like Cells Isolated from Cerebrospinal Fluid of Patients with Meningioma. Current Proteomics. 2019; 16(4):282-8.

2. Rezaei M, Nikeghbalian S, Mojtahedi Z, Ghaderi A. Identification of antibody reactive proteins in pancreatic cancer using 2D immunoblotting and mass spectrometry. Oncology reports. 2018; 39(5):2413-2421.

3. Rostamzadeh D, Haghshenas MR, Daryanoosh F, Samadi M, Hosseini A, Ghaderi A, et al. Altered frequency of CD8(+) CD11c(+) T cells and expression of immunosuppressive molecules in lymphoid organs of mouse model of colorectal cancer. Journal of cellular physiology. 2019; 234(7):11986-98.

4. Rostamzadeh D, Yousefi M, Haghshenas MR, Ahmadi M, Dolati S, Babaloo Z. mTOR Signaling pathway as a master regulator of memory CD8(+) T-cells, Th17, and NK cells development and their functional properties. Journal of cellular physiology. 2019; 234(8):12353-68.